`·.¸¸.·´´¯`··._.·GROZNY`·.¸¸.·´´¯`··._.·
  iÇ SAVAŞ VARMIYDI
 
ÇEÇENİSTANDA İÇ SAVAŞ VARMIYDI ?

Çeçenistanda bu gelişmeler oluşurken İnguş Halk Kongresi İnguşistan Cumhuriyeti adında ayrı bir devlet kurulması ve Rusya Federasyonu içinde kalınması doğrultusunda bir karar aldı. 30 Kasım’da yapılan halk oylamasında bu karar destek görünce Çeçen-İnguş Cumhuriyeti’nin yeni yönetimi bunu bu talebi büyük bir olgunlukla karşıladı ve İnguşalrın ayrılma isteğini Kabul etti. Böylece kimsenin burnu bile kanamadan, ulusların kaderini tayin hakkı ilksei çerçevesinde İnguş Cumhuriyeti kuruldu. (İnguş Cumhuriyeti yeni anayasada federasyonu oluşturan birimlerden biri olarak Kabul edildi.)  
 

Yeni kurulan bir devlette görülebilecek olağan farklılaşmalar dışında Çeçenistan’da önemli kutuplaşma görülmedi. Muhalefet ile yönetim arasında çatışmalar görülmüyordu. 1994 başlarında iki önemli daha sonraki gelişmeleri etkiledi. İlk olarak yönetime karşı silahlı muhalefet oluşturmak isteyen bazı gruplar 18 Şubat 1994’te birleşerek Nadtereçniy bölgesinde bir koordinasyon konseyi oluşturduklarını açıkladırlar. Bu konsey daha sonar yönetime karşı silahlı muhalefet merkezini oluşturdu. (Bütün muhalifler bu oluşumu desteklemedi. Örneğin Yaragi Mamodayev cumhuriyetteki sorunların görüşmeler yoluyla çözülmesi gerektiğini savunaraka silahlı eylemlere sürekli karşı çıktı.) İkinci olarak Rusya Parlementosu sözcüsü Ruslan Hasbulatov yeni oluşan rusya Parlementosu tarafından affedilerek salıverildi. Hasbulatov Mart ayı başında Çeçenistan’a geldi. Çeçenistan Cumhuriyetin’deki politikaya aktif olarak katılmayacağını söylemesine karşın Hasbulatov ayrı bir muhalif grup oluşturdu. Bazı gözlemcilere gore Hasbulatov’un bu tutumu, Çeçenistan’da Rusya Parlementosu için seçim yapıldığı taktirde bu kanaldan Mosakova’ya dönme çabası sonucuydu.  

 

Çeçenistan Devlet Başkanı Cohar Dudayev değişik vesilelerle Rusya ile aralarındaki ilişkilere politik bir çözüm bulunması için görüşmeler yapılmasını, petrol boru hatlarının ve demiryolunun ortak işletilmesini önerdi. (Başkent Grozni’den geçen petrol boru hattı ve demiryolu Hazar Denizi kıyısındaki Mohaçkale’yi, Karadeniz  kıyısındaki Tuapse ve Novorossiysk şehirleriyle donets havzasına bağlamaktadır ve Kuzey Kafkasya’nın merkezi konumundadır.) Bu doğrultuda bazı görüşmelerde yapıldı. Örneğin 21 Mart 1994’te Rusya Devlet Başkanı temsilcisi Sergey Feilatov ve Çeçenistan Cumhuriyeti Devlet Başkanı Aslanbek Akbulatov Moskova’da görüştüler, fakat Çeçenistan’ın Rusyaya anayasal biir parçası olması ve Rusya-Tatristan arasındaki antlaşmanın görüşmelere temel alınması yönündeki talepler yüzünden bu görüşmelerden bir sonuç alınamadı. (Rusya Hükümeti, son Vladikavkaz görüşmelerinde olduğu gibi, daha sonraki görüşmelerde bu önerilerini “ temel koşul” olarak öne sürdü.)  

 

Muhalif silahlı gruplar ile hükümet birlikleri arasında çatışmalar yaz aylarında başladı. Küçük ölçekli olan ve en fazla birkaç saat süren bu çatışmalar hükümet birliklerinin üstünlüğü ile sonuçlanıyordu. Bu olaylarda özellikle hükümet birliklerinin kan dökilmemesine çalıştığı görülüyordu.  

 

Silahlı muhalefetin merkezi haline gelen Geçici Konsey başkanı Umar Avturkhanov 23 Temmuz’da yaptığı toplantıda Yeltsin’e başvurarak Çeçenistandaki devlet iktidarının tek organı olarak Konseyin tanınmasını ve cumhurüyette “anayasal düzenin sağlanması” konusunda yardım talebinde bulunabileceklerini açıkladı. (ITAR-TASS haber ajansı 24 Temmuz 1994) Geçici konsey daha sonar “Ulusal Yeniden Doğuş” hükümeti kurduklarını açıkladı. Rusya Hükümeti Geçici Konseyi Çeçenistan’daki yasal yönetim olarak tanıdığını hiçbir zaman resmen açıklamadı. Fakat Rusya Federasyonu bütçesinden Çeçenistan için ayrılan ödenekler Geçici Konseye ödenmeye başlandı. Son olaylarda da görüldüğü gibi Federal Karşı İstihbarat Teşkilatı Konsey’e askeri yardımda bulundu. Silahlı muhalefetin en büyük askeri operasyonu Ekim ayı ortalarında Grozni’ye saldırısı oldu. 16 Ekim’de bir konuşma yapan Dudayev “İslam bayrağı altında birleşilmesi ve Allah’aolan inançla özgürlük ve bağımsızlık için savaşılması” gerektiğini belirtti. Muhalefet 1-2 saat içinde Grozni’yi ele geçirdiğini açıklamasına rağmen aynı gün geri çekilmek zorunda kaldı.  

 

Kasım ayı başlarında Çeçenistan’daki çatışmaların yeni bir boyut kazanmaya başladığı gözlenebiliyordu. 1 Kasım’da muhalif Geçici Konsey’in başkanı Umar Avturkhanov, Grozni’ye saldırı hazorlıklarının bşladığını açıkladı. İki hafta sonar bazı BDT ülkelerindeki “Ziyaret”inden dönen Konsey’in silahlı birlikler konutanı Beslan Gantemirov, kisa sure içinde bu devletlerden tank, ağır top, uçak gibi silahlar alacaklarını açıkladı. Geçici Konsey’in hızla silahlandığı taraflarca belirtiliyordu.  

 

Gantemirov’un açıklamasından sonar olaylar hızla gelişti. Muhalefetin Grozni’ye üç yönden saldırıya geçeceği hem Çeçenistan Genel Kurmay Başkanlığı, hemde Geçici Konsey tarafından açıklandı. 24 Kasım’da Hükümet ülkede sıkıyönetim ve seferberlik ilan etti ve herkes tarafından beklenen saldır 26 Kasınm’da başladı. Muhalif birlikler kısa sürede Grozni’nin büyük bir kesimine girdi. Hatta muhalif lider Avturkhanov Çeçen televizyonundan yaptığı konuşmada yönetimi devraldıklarını açıkladı. Fakat daha önceki çatışmalarda olduğu gibi hükümet kuvvetleri kısa sürede muhalif birlikleri püskürttü. İki gün içinde Grazni ve çevresinde bütün kontrol hükümet birliklerindeydi. Hükümet çatışmalarda 200 muhlif askerin öldüğünü 100’de fazla esir alındığını açıkladı.  

 

Bu noktaya kadar gelişmeler daha önceki olaylara benziyordu. Görece küçük ölçekli sayılabilecek çatışmalar sadece Grozni çevresinde oluyordu. Yani bir topyekün iç savaş yoktu. Fakat çatışmalar başladığından beri ilk defa olarak Hükümet muhalif birlikler saflarında faaliyet gösteren 70’e yakın rus askerini esir alındığını, rusya bu askerlerin sorumluluğunu üstlenmezse esirlerin idam edileceğini açıkladı. Uluslar arası basının da katıldığı bu toplantıda bu esirlerin bir kısmı basım mensuplarına tanıtıldı. Bu gelişmeler üzerine Rusya ilk defa olaylara dolaysız olarak müdahale ederek Hükümet ve muhalif birliklerin 48 saat çerisinde silahlarını bırakmasını, aksi taktirde Çeçenistan’da olağanüstü hal ilan ederek askeri operasyonların başlayacağını açıkladı. Yeltsin daha sonar sürenin 15 aralık’a kadar uzatıldığını belirtti. Bu gelişmeler üzerine Dudayev ve Rusya Savunma Bakanı Graçev Vladikavkaz’da biraraya geldi. 12 aralık günü Vladikavkaz’da görüşmelerin başlaması kararlaştırıldı. Rusya ve Çeçenistan arasındaki sorunlara görüşmeler yoluyla bir politik çözüm bulacağına ilişkin umutlar güçlenirken 11 Aralık sabahı Rusya birlikleri Çeçenistan’a girdi. Bu koşullara rağmen Vladikavkaz görüşmelerine Çeçenistan yetkilileri katıldı. Fakat Rusya yetkililerinin bilinen taleplerini yinelemeleri üzerine görüşmelerden bir sonuç alınamadı.  

 

Çeçenistan’da bugün bir savaş yaşanmaktadır. Bu hiçbir zaman olamayan bir iç savaşlın devamı değildir. En temel hakkını, kendi kaderini belirleme hakkını kullanan bir halkın varolma savaşıdır. Savaş sadece Çeçenistan ilede sınırlı değildir. Kafkas halklarının ayrılmaz bir parçası olan Çeçen halkına saldırı bölgede yaşayan bütün halklara yapılmıştır. Bu nedenle Kafkasya’nın bütün bölgelerinde işgal girişiminikınayan gösteriler yapılmakta, yüzlerce gönüllü Grazni’ye kardeşlerini desteklemeye gitmektedir. Çeçenistan’a yapılan müdahale aynı zamanda insani değerler taşıyan herkese karşı bir saldırıdır. Yeni bir Afganistan, yeni bir Bosna yaratılmasına karşı olan herkesin Çeçen halkının direnişine omuz vermesi insanlık borcudur.  

 
 
  BUGÜN 11 ziyaretçiMÜBAREK BURDAYDI  
 
KOMİK AVATARLARWEBSİTENDEN PARA KAZANFileMaker News Bu web sitesi ücretsiz olarak Bedava-Sitem.com ile oluşturulmuştur. Siz de kendi web sitenizi kurmak ister misiniz?
Ücretsiz kaydol